У кнігу ўвайшла аповесць Артура Конана Дойла «Знак чатырох» (1890). Гэтая аповесць адкрывае дэтэктыўны цыкл пра любімых чытачамі з усяго свету Шэрлака Холмса і яго памочніка доктара Ўотсана і дае хай і трохі супярэчлівыя, але пазнавальныя характарыстыкі герояў. Твор выходзіць па-беларуску ўпершыню.
v 1.0
Артур Конан Дойл
Знак чатырох
Пераклад з англійскай Кацярыны Маціеўскай і Ганны Янкуты паводле выдання:
Arthur Conan Doyle. Sherlock Holmes: The Complete Stories. Wordsworth Editions, 2006.
У афармленні вокладкі выкарыстаны фотаздымак «The Governor-General of India George Curzon and Mary Curzon on the elephant Lakshman Prasad 29.12.1902 in Delhi» з калекцыі Яахіма К. Баўцэ
© К. С. Маціеўская, Г. В. Янкута, пераклад на беларускую мову, 2017
© Выданне на беларускай мове. Выдавец А. М. Янушкевіч, 2017
© Распаўсюджванне e-book. ТАА «Электронная кнігарня», 2018
Раздзел 1. Навука дэдукцыі
Шэрлак Холмс узяў з каміннай паліцы бутэлечку і дастаў з саф’янавага футарала шпрыц для падскурных ін’екцыяў. Доўгімі белымі нервовымі пальцамі ён насадзіў на шпрыц тонкую іголку і падвярнуў левую манжэту кашулі. Некалькі секундаў ён задуменна пазіраў на сваё мускулістае перадплечча і запясце – усё ўсыпанае незлічонымі слядамі ранейшых уколаў. Потым уваткнуў вастрыё ў вену, выціснуў поршань да канца і з глыбокім уздыхам асалоды адкінуўся ў вельветавым фатэлі.
Доўгія месяцы назіраў я гэтую сцэну тры разы на дзень, але, нават прызвычаіўшыся, не мог змірыцца. Больш за тое – відовішча з кожным днём раздражняла ўсё мацней, і начамі я мучыўся ад думкі, што мне не хапае мужнасці пратэставаць. Зноў і зноў кляўся я выказаць сябру ўсё, што пра гэта думаю, але яго стрыманая і нават абыякавая натура наўрад ці паддалася б хоць якім захадам, што абмяжоўвалі яго свабоду. Яго магутны розум, дасканалыя метады працы і многія іншыя высока шанаваныя мной надзвычайныя здольнасці дадавалі мне нерашучасці і прымушалі адмовіцца ад свайго намеру.
Але ў той дзень – ці то праз бургундскае, выпітае мной за абедам, ці то праз тое, што надзвычай марудныя і ўзважаныя дзеянні Холмса давялі мяне да мяжы – я раптам зразумеў, што больш не вытрымліваю.
– І што ў нас на сёння? – спытаў я. – Морфій ці какаін?
Холмс апатычна падняў вочы ад разгорнутага толькі што гатычнага старадрука.
– Какаін, – адказаў ён, – сяміпрацэнтны раствор. Хочаце паспрабаваць?
– Ні ў якім разе, – адрэзаў я. – Маё здароўе пасля афганскай кампаніі яшчэ не зусім паправілася. Я не збіраюся даваць арганізму лішнюю нагрузку.
Мая гарачнасць прымусіла Холмса ўсміхнуцца.
– Можа, вы і маеце рацыю, Ўотсан, – сказаў ён. – Здаецца, какаін не найлепшым чынам уздзейнічае на здароўе. Затое ён так цудоўна стымулюе думку і праясняе розум, што на яго пабочныя дзеянні я не звяртаю ўвагі.
– Але падумайце, якую цану вы плаціце! – настойваў я. – Вы кажаце, што наркотык абуджае мозг і паляпшае яго дзейнасць, але тканкі вашага цела ўсё больш змяняюцца, а гэта цягне за сабой паталагічныя незваротныя працэсы, пастаянную слабасць у найлепшым выпадку. Вы ж ведаеце пра кепскую рэакцыю арганізму на ўколы. Ці вартая аўчынка вычынкі? Чаму дзеля асалоды, якая хутка мінае, вы рызыкуеце сваімі бліскучымі здольнасцямі, падараванымі вам прыродай? Успомніце, што з вамі гаворыць не толькі ваш сябар, але і доктар, які ў пэўным сэнсе адказвае за ваш стан.
ebooksa